Kuran'a Dönüşte Öncü Bir İsim: Hüseyin Atay

Kur'an'a dönüş hareketi, sadece Kur'an'la değil, İslam düşüncesinin geneli ile ilgili bütüncül bir bakış açısına sahip olmayı gerektirmektedir. Dolayısıyla Kur'an vurgusu, aynı zamanda, hüküm kaynağı olarak tasnif edilen Hadis'e, icma'ya, kıyasa, geleneksel külliyata rengini veren bütün uygulama biçimlerine ilişkin de söz söylemeyi gerektirmektedir. Kur'an'a dönüş kendini akla, ve tecrübeye dönüş şeklinde göstermektedir. Zira aklın, fitratin, vicdanın ve sağduyunun yasalarının, Kur'an'ın da yasaları olduğu ve Kur'an'ın insanlara hitabında temel kriter olarak bu yasaların rol oynadıklani düşünülmektedir. İlk dönemlerden itibaren Fıkıh ve Usul alanındaki söylemlerde, Medine ekolüne karşı aklı ön plana çeken Kufe ekolü ve Ehl-i Hadis'e karşı Ehl-i rey Kur'an'ı önceleyen bu damarın temsilcileri olmuşlardır. Kelamcılardan Eş'arilere karşı Maturidi aynı şekilde bu rasyonelliği, tecrübeyi ve Kur'an'ı öne çıkaran isimlerdir. Yine, Faslu'l-makâl (Akil ve Vahyin Uzlaştırılması) adlı yapıtıyla İbn Rüşd'ün, bu çabalarda felsefi planda öncü role sahip olduğunu biliyoruz,